Buğday
Buğday nedir, buğday dünyada en çok yetiştiriciliği yapılan tek yıllık bir bitkidir. Buğday bitkisi otsu olup bir tahıldır. Buğday un, yem üretilmesinde kullanılan temel bir besin maddesidir. Kabuğu ayrılabileceği gibi kabuğu ile de öğütülebilir. Buğday daneleri tavuk, inek, koyun vb. çiftlik hayvanları için yem olarak kullanılır. Hasat sonrası sapı küçükbaş ve büyükbaş hayvanlar için yem olarak kullanılmaktadır. Buğday geçmişte ve şimdi insanların en önemli gıda maddesini teşkil etmiştir ve etmektedir halen. Beslenme için lüzumlu olan nişasta ve proteinli maddeleri oldukça uygun bir oranda (1/6) ihtiva etmesi, buğday bitkisinin en çok tarımı yapılan bitki olmasını sağlamıştır. Buğday taneleri aynı zamanda bir tohumdur ancak gerçekte bir meyvedir. Meyve kabuğu (perikarp) tohum kabuğu (testa) ile yapışmış durumdadır. Bu tip meyvelere Karyops denir. Tohum kabuğu altında 1-2 sıralı protein tabakası bulunur. Bunu nişastaca zengin olan endosperma (besi doku) takib eder. Besi dokunun bir ucunda yağ ve protein ihtiva eden embriyo bulunur. Buğday bin dane ağırlığı 30-50 gr arasındadır. Buğday taneleri renk bakımından sarı kırmızı ve beyaza yakın renktedir. Buğday (triticum) cinsi 8-10 türe ayrılmakla beraber, bu türlerin pek çok çeşitleri vardır. Morfolojik ve fizyolojik vasıflar dikkate alınarak yeryüzünde toplam 2900 u aşkın buğday çeşidi tespiti yapılmıştır. Yalnız Türkiye’de bulunan çeşitlerin sayısı 550 adedi geçmiştir.
Buğday Çeşitleri Nedir, Nasıl Sınıflandırılır ?
Türkiye’de yetiştirilen buğday çeşitleri sayısı oldukça fazladır. Buğday yetiştiriciliği şartlarının değişmesi ile geçmişe göre çeşit sayısında azalma olmuştur. Son 50 yıl içerisinde ekmeklik buğday çeşidinin ekim oranı artmıştır.
Ekmeklik Buğday (Triticum Aestivum) Türü
sıklıkla sarı ya da beyaz renklerinde, ufak taneli, hem yaz hem de kış ekilebilen buğdaylardandır. Ekmeklik buğdayda nişasta oranı da diğer buğday türlerine göre daha fazla olmaktadır. Ayrıca aynı türden olan ancak beyaz ya da sarı taneli değil de kırmızı taneli olan ve sadece kışlık ekilen sünter adında buğdaylar da mevcuttur.
Sünter Buğday Türü
Sünter buğdayı türü ata tohum bir buğday olup, kılçıklı, kırmızı, orta sert ve yazın da ekilebilen bir çeşittir. Sünter unu kendine has aroması ile lezzetli, hazmı kolay, kolay bayatlamayan düşük glüten oranına sahiptir. Lezzetli ve besin değerleri yüksek ve ekmeklik kalitesi yüksek olduğundan ekmek yapımında kullanılır. Ekmeğin homojen gözenek yapısının oluşmasını sağlar. Bulguru da yapılmaktadır.
Makarnalık Buğday (Triticum Durum) Türleri
Orta Anadolu, Güney Anadolu ve Trakya’da yetişme türlerine bağlı olarak farklı isimler ile adlandırılmaktadır. Buna göre de gruplara ayrılmaktadır.Makarnalık buğdayların daneleri diğer buğday çeşitlerine göre çok daha iridir, kehribar rengindedir. Makarnalık buğdaylardan irmik yapabilmek için seçilerek alınır.
Bilinen Diğer Buğday Türleri
Bisküvilik veya topbaş buğday (Triticum Compactum)
Doğu buğdayı (Triticum carthlicum)
Gernik (Triticum dicoccon),
Kaplıca buğdayı (Triticum monococcum)
Polonya buğdayı (Triticum polonicum)
Kavuzlu buğday (Triticum spelta)
İngiliz buğday (Triticum turgidum)
Sertlik Derecesine Göre Buğday Sınıflandırılması
Sert Buğday
Yumuşak buğday
Tane Rengine Göre Buğday sınıflandırılması
Kırmızı Buğday
Beyaz Buğday
Ekim Zamanına Göre Buğday Sınıflandırılması
Yazlık Buğday : Yaz diliminde tarımı yapılır. Türkiye'de ılıman iklim bölgelerinde yetiştirilir, soğuğa karşı hassastır.
Kışlık Buğday : Ülkemizde en çok tarımı yapılan çeşittir. Eylül ayı sonu ile Aralık ayı başı dönemleri arasında ekimi yapılır.
En Verimli Buğday Çeşitleri
En verimli buğday çeşidi nedir, hangi markadır dersek eğer, bölge ikliminize uygun, tarlanızın toprak yapısına uygun buğday çeşididir. Bu şartları sağlayan buğday çeşitlerini kendi gözlemlerinizle araştırarak bulmanızı tavsiye ederiz. Çünkü çok fazla buğday çeşidi olması, yılların da giderek tarımsal üretim açısından daha da kötüye gitmesi dolayısıyla bu konuda 'Şu buğday çeşidi en verimli çeşittir' demek doğru olmaz. Diğer yandan aslında yıllardan beri ektiğiniz çeşitler ile ilgili belki de bakımı eksik yapmanızdan kaynaklı verim düşüklüğü yaşıyor olabilirsiniz, bu yüzden bunları da iyice gözden geçirmenizi tavsiye ediyoruz.
Kıraçta En Verimli Buğday Çeşidi
Kıraçta en verimli buğday çeşidi konusu çok ciddiye alınması gereken bir konudur. Çünkü bazı buğday türleri kıraçta diğer çeşitlere nazaran çok ciddi verim düşüşüne sebep olmaktadır. Özellikle son yıllarda iklim şartlarının kuraklaşması, kıraçlaşması sonucunda buğday üreticilerini bu konu hakkında araştırmaya sevk etmiştir. Eğer kıraç şartlarda sulama yapmadan buğday yetiştiriciliği yapılacaksa, ekimini yapacağınız buğday tohumu çeşidinin en başta bölgenize göre ekim zamanını doğru ayarlamalısınız. Çünkü bölgenizin iklim durumuna göre çimlenme, kardeşlenme, sapa kalkma, gebeleşme, başak çıkartma dönemleri gibi kritik dönemlerdeki iklim istekleri için en uygun zamanın olabildiğince ayarlanması gerekir. Yani Güneydoğu Anadolu bölgesi için kıraç şartlarda uygun bir bir çeşit, Ege bölgesi için uygun olmayabilir. ayrıca kıraç şartlarda tarım yapıyorsanız iyi bir Toprak Düzenleyici kullanarak toprağın daha çok nemli kalmasını sağlayabilirsiniz.
Aşağıda ülkemizin farklı bölgelerinde çekilmiş farklı çeşitlerdeki Buğdayların, hem sulanan hem de kıraçta yetiştirilen verim durumlarını izleyebilirsiniz. Buğday Videolarını izlediğinizde sadece çeşit değil bakım ve buğday gübreleme işleminin de önem kazandığını görebilirsiniz.
Arpa Buğday Farkı nedir ?
Arpa buğday farkı olarak ilk söyleyeceğimiz şey iklim istekleridir. Arpa daha çok kıraçta yada daha az sulama ile yetişebilir, buğday ise suyu daha çok sever. Soğuğa karşı arpa ile buğday arasındaki fark arpa daha dayanıklıdır. Buğday fiyatları arpa fiyatlarına göre daha pahalıdır. Arpa kullanım alanları ile buğday kullanım alanları farklılık gösterir. Arpa daha çok yem ve malt sanayiinde kullanılır. Buğday çoğunluklu gıda sektöründe kullanılır. 1 Ton buğday ve arpayı düşündüğümüzde arpa buğdaya göre daha çok yer kaplar. Arpa samanı yem olarak daha çok tercih edilir. Hastalıklara karşı arpa, buğdaya göre daha dayanıklıdır. Arpanın kök yapısı buğday kök yapısına göre daha güçlüdür. Arpa genel olarak daha az gübre kullanılarak tarımı yapılır. Arpa buğdaydan daha erken hasat yapılır, buğday geç olgunlaşır. Zaten buğday ile ilgili detaylı bilgileri sitemizde vereceğiz. Dilerseniz https://www.arpa.net.tr sitesinde arpa ile ilgili her türlü detaylı bilgiye rastlayabilirsiniz.